Schoenen
Schoenen dus, dé belangrijkste uitrusting bij badminton. Met heel wat kenmerken om rekening mee te houden. Het leuke aan schoenen is dat de keuze eigenlijk makkelijk is. Buiten de anatomische keuze (pasvorm, correctie voor pronatie,...) zijn de specificaties van goede schoenen vrij makkelijk.
Anatomische ondersteuning
De gewrichten van een mens zijn gemaakt om in (een) bepaalde richting(en) te scharnieren. Schoenen moeten dus foute bewegingen tegengaan en goede bewegingen makkelijker of correcter laten verlopen.
Ventilatie
Badminton is een indoor sport. Koop dus ook indoor schoenen die bedoeld zijn voor sporten als squash en badminton. Naast de verschillen in anatomische ondersteuning is het belangrijk om weten dat de ventilatie van indoorschoenen stevig verschilt van outdoor schoenen. Het is zelfs zo dat gebruik van outdoorschoenen zo'n warmte kan veroorzaken bij snelle badmintonbewegingen dat de temperatuur in de schoen tot 70°C kan oplopen.
Grip van de zool
Afhankelijk van de vloer van een zaal kan men eventueel nog verschillen maken, maar over het algemeen zal een goede zool een goede grip verzorgen, op welke ondergrond dan ook. Enkel de slijtage van de zool zal hoger zijn op een 'textured' of meer 'grippy' ondergrond.
Hoe vaak zie je niet recreanten die met outdoor loopschoenen staan te spelen op een parketvloer? Naast het opvallende geschaats dat elke vorm van vlotte beweging over het plein volledig tegengaat, beschadigen de vaak harde (en vuile!) zolen de vloer.
Uitproberen? De meeste winkels laten je hoegenaamd geen sportschoenen écht uitproberen. Logisch eigenlijk. Maar of de grip van de ene zool beter is dan de andere is toch wel makkelijk te testen. De meeste winkels beschikken wel ergens over een gepolijste, verniste houten ondergrond - of het nu het kassablad is of een tafeltje ergens. Zet twee schoenen op die ondergrond, steek in elke schoen een hand en terwijl je ze weg van je duwt verlaag je de druk die je in de schoenen uitoefent. De schoen die het eerst begint te schuiven is die met de minste grip.
Let op: te veel grip is ook niet goed. Dat verhoogt de belasting op gewrichten en vergroot de kans op omslaan van de voet.
U verliest grip door vuile zolen? Er zijn 'lapmiddeltjes' beschikbaar in gespecialiseerde winkels zoals harspoeder, op alcohol gebaseerde vloeistoffen om de zool te kuisen en sommige mensen zweren erbij af en toe een aardappel doormidden te snijden en de zool daarmee in te wrijven...
Demping van de binnen(zool)
De daadwerkelijke waarde van functionele sportschoenen wordt eigenlijk voor het grootste deel bepaald door de demping van de zool. Hoe meer demping, hoe duurder. En hoe meer demping, hoe beter voor je voet en de belasting van je spieren en gewrichten.
Bij explosieve sporten als badminton moet de demping van de zool optimaal zijn. Hoewel een erg flexibele demping je actieve bewegingen marginaal negatief kan beïnvloeden (vervorming = energie die niet kan omgezet worden in beweging) is de dempende factor bij plots stoppen, uitvallen en landen na springen véél belangrijker.
Asics, op dit moment een van de meest toonaangevende bedrijven binnen de sportschoenen industrie, doet tests waarbij men in een speciaal ingerichte ruimte vanop verschillende hoogtes eieren laat vallen op het zoolmateriaal. Indrukwekkend als je een ei probleemloos ziet landen op een 2,5 centimeter brede mat vanop 10 meter hoogte!
Ondersteunen van de voetbeweging
Hoe meer demping je hebt in een materiaal, hoe onstabieler het wordt om op te lopen. Probeer maar eens op een luchtmatras te lopen. En dat terwijl de enkel optimaal ondersteund dient te worden...
Maar die theorie gaat natuurlijk enkel op voor platte oppervlakken. De zool van een schoen is een combinatie van meer en minder dempend materiaal, in een vorm die de voet zowel bij zijwaartse als voorwaartse bewegingen optimaal ondersteunt, en de voet recht houdt bij het landen na een sprong.
De voetbeweging wordt verder ook ondersteund door de structuur in de wanden van de schoen. Achteraan zit in de meeste schoenen een hardere structuur, of een kruisstructuur die het overmatig draaien van de enkel tegengaat. In enkele schoenen van Yonex (en wellicht dus ook andere fabrikanten) zit zelfs een stuk carbon verwerkt - een soort van ingebouwde brace om omslaan van de voet zoveel mogelijk tegen te gaan.
Waarom geen enkelomsluitende schoenen?
Dus met al die moeite, waarom geen hoge schoenen, zoals baskets, die de enkel omsluiten en steunen? Feit is dat de bewegingen van badminton dit niet toelaten. Zonder de bewegingen te belemmeren zou de feitelijke steun minimaal zijn, moeten gepersonaliseerd worden per persoon of zouden de spieren verzwakken (zoals bij langdurig gebruik van een brace).
Daarnaast zou de enkelsteun ook onderhevig zijn aan slijtage. Wat wil zeggen dat deze bij een overbelasting het plots kan begeven. De spieren zouden er niet op voorbereid zijn en ook de enkel zou zowiezo omslaan.
Correctie voor enkelstand
Specifieke badmintonschoenen voorzien nooit in correctie voor de enkelpositie. Het is dus zaak om daar toch op te letten en eventueel (extra) inlegzolen met correctie aan te kopen.
Specifieke leesten en advies
Er zijn heel wat verschillende modellen op de markt. Daarnaast maken vooral de grote merken zich schuldig aan het 'hypen' van 'technologiën' die eigenlijk niet meer zijn dan marketing trucjes. Het verschil tussen een goed steunende schoen en een slecht steunende schoen merk je al na een paar bewegingen op het veld.
Belangrijkste voor het eigen gevoel is de leest van een schoen: is hij smal of breed, en wáár is hij smal of breed? Yonex schoenen (vb. de vroegere SHB-89) hebben vaak een smalle neus, waar de bewegingen van de voorkant van de voet in de schoen gelimiteerd worden. Hoewel dit positief is om blaren te vermijden, kan dit nogal 'benepen' aanvoelen. Asics (vb. Gel Blade), Adidas (vb. de Lightster reeks) en Victor (vb. V-8000 Matsui) schoenen laten over het algemeen iets meer plaats, en voorzien in een iets explicietere ondersteuning van de voetboog. Bij Nike (vb. Court Shuttle) vindt men ook wat bredere schoenen.
Flexibiliteit
Daarnaast is ook de stevigheid van belang. Ook hier vindt met merkgebonden verschillen, waarbij de Yonex schoenen erg flexibel zijn, en Asics en Victor wel voorzien in iets stijvere schoenen. Ook de zool kan meer of minder flexibel aanvoelen bij het lopen, maar dit heeft meestal bitter weinig te maken met grip of geen grip. Kies dus een schoen waar jij je goed bij voelt.
Gewicht
Een speler die naar een zwaardere schoen overschakelt kan echt een verschil van 10-20 gram al serieus merken. Nike lijkt wel de meest lichte schoenen te ontwerpen, maar het is zoeken naar een compromis: een erg merkbaar lichte schoen duidt vaak ook op een dunnere zool, die als gevolg ook minder dempt.
Sluiting
Door de bewegingen die een badmintonspeler maakt, dient een badmintonschoen zo open mogelijk te zijn, zodat er geen irritatie optreed aan de randen van de schoen. Sommige modellen lopen toch iets te hoog, of hebben een vrij harde rand ter ondersteuning van de veters, waardoor op die plaatsen irritatie, blaartjes of zelfs wonden kunnen ontstaan. Meestal kunnen zo'n zaken opgelost worden door de veters anders te leggen bovenaan, of ze iets minder aan te laten sluiten bovenaan.
Schoenen vervangen
Bij intensief badminton is het zaak om de schoenen tijdig te vervangen. Als je normaalgezien geen last hebt na het sporten, zijn irritatie van het scheenbeenvlies, pijnlijke spieren of pijnlijke gewrichten vaak de eerste symptomen van een verminderde demping. Ook het gevoel dat je minder grip hebt bij het badmintonnen zijn redenen om nieuwe schoenen te kopen. Algemeen kan je zeggen dat iemand die 3 keer per week op een gemiddeld niveau speelt, maximaal 6 tot 12 maanden kan spelen met dezelfde schoen.
Buitenkant van de schoen
Erg veel badmintonspelers slepen met de achterste voet. Let op - dit is niet slecht, zelfs normaal, je hoeft dus niets te veranderen aan je stijl van uitvallen. Slijtageplekken aan de rand van de schoen of op de tip van de schoen zijn een eerste licht teken. Als het echt dramatische vormen aanneemt op bepaalde plaatsen (gaten, of scheuren), is het misschien toch de moeite om andere schoenen uit te proberen met de bescherming op de voor jou juiste plaats.
Er zijn zelfs schoenen op de markt waarvan de zool langs de zijkant tot boven loopt voor een echte bescherming. Ons inziens een beetje overdreven, gezien het extra gewicht.